Mã hóa tài sản bị đánh cắp gây ra tranh chấp pháp lý

Gần đây, một vụ việc liên quan đến hàng triệu mã hóa bị đánh cắp đã thu hút được sự chú ý rộng rãi. Nguyên nhân của sự kiện là một cư dân ở Thượng Hải phát hiện ra rằng số mã hóa trị giá hàng triệu mà mình lưu trữ trong ví kỹ thuật số do một nền tảng phát triển bỗng nhiên biến mất. Qua điều tra, phát hiện đây là một vụ trộm do nhân viên nội bộ của nền tảng thực hiện.

Vụ án được giải quyết nhờ vào sự kiểm tra tỉ mỉ của nạn nhân và sự hỗ trợ của các kỹ thuật viên liên quan. Qua phân tích, phát hiện trong ví có chương trình độc hại có thể tự động lấy được khóa riêng. Cuối cùng, cảnh sát đã thành công trong việc bắt giữ nhiều nghi phạm, bao gồm cả kỹ sư phát triển giao diện trước của nền tảng này.

Theo bản án của tòa án, ba nghi phạm chính đã lợi dụng chức vụ của mình để cài đặt chương trình cửa hậu vào phần mềm ví, trái phép lấy trộm khóa riêng và cụm từ ghi nhớ của người dùng. Họ đã thu thập được một lượng lớn dữ liệu nhạy cảm của người dùng, liên quan đến gần hai mươi nghìn địa chỉ ví.

Tuy nhiên, vụ án đã xảy ra một bước ngoặt bất ngờ. Qua điều tra thêm, phát hiện ra rằng người thực sự đã chuyển đi đồng mã hóa của nạn nhân là một nhân viên khác từng làm việc tại nền tảng này. Nhân viên này đã cài đặt một chương trình độc hại tương tự vào mã khách hàng từ năm 2021, và cuối cùng đã chuyển đi đồng mã hóa của nạn nhân vào tháng 4 năm 2023.

Cuối cùng, bốn nghi phạm đều bị tuyên án ba năm tù giam về tội thu thập trái phép dữ liệu hệ thống thông tin máy tính và bị xử phạt tiền. Tuy nhiên, bản án này đã gây ra tranh cãi trong giới pháp lý.

Trọng tâm của tranh cãi là vấn đề phân loại pháp lý của các tài sản mã hóa. Hiện tại, trong thực tiễn tư pháp có những quan điểm khác nhau về việc liệu các tài sản mã hóa có thuộc về "tài sản" hay không. Một số thẩm phán cho rằng các tài sản mã hóa không thuộc về vật chất theo nghĩa truyền thống, do đó không thể trở thành đối tượng của các tội phạm xâm phạm tài sản. Một nhóm khác thì cho rằng, mặc dù các tài sản mã hóa có dạng dữ liệu, nhưng chúng có những thuộc tính và giá trị cốt lõi của tài sản, nên nên được coi là tài sản.

Trong những năm gần đây, với sự phát triển của công nghệ và tiến bộ trong tư tưởng tư pháp, ngày càng nhiều án lệ thực chất công nhận thuộc tính tài sản của mã hóa tài sản. Ví dụ, trong một số vụ án, tòa án đã rõ ràng tuyên bố rằng tiền ảo có thuộc tính tài sản theo nghĩa hình sự, có thể trở thành đối tượng của tội phạm tài sản.

Về việc định tính của vụ án này, có quan điểm cho rằng việc kết tội và xử phạt bị cáo với tội danh chiếm đoạt tài sản có thể phù hợp hơn. Lý do là, bị cáo đã lợi dụng tiện nghi trong công việc để chiếm đoạt tài sản của người dùng mà nền tảng thực chất là đang bảo quản thay cho họ. Hành vi này符合 cấu thành của tội chiếm đoạt tài sản, và mức độ hình phạt có thể phản ánh tốt hơn mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội.

Vụ án này không chỉ làm rõ sự phức tạp và rủi ro trong lĩnh vực mã hóa tài sản, mà còn làm nổi bật những hạn chế của các luật hiện hành trong việc đối phó với những thách thức mà công nghệ mới mang lại. Khi công nghệ blockchain và thị trường mã hóa tài sản tiếp tục phát triển, giới luật pháp và thực tiễn tư pháp cần phải bắt kịp thời đại, xác định chính xác hơn về thuộc tính pháp lý của mã hóa tài sản, để cung cấp hướng dẫn rõ ràng hơn cho việc xử lý các vụ án tương tự.